تاريخ : دو شنبه 23 مرداد 1391برچسب:زمین لرزه , آذربایجان شرقی, لزوم درک صحیح, تغییر روش, | 1:47 | نویسنده : پهلوان

 


شاید نتوان کسی را در ایران یافت که تصور واقعی از زمین لرزه در ذهن نداشته باشد ، این موضوع به دلیل وقوع تعداد زیادی زمین لرزه در ایران باشد زیرا از نظر فنی کشور ما در کمربند زلزله قرار دارد . اصولا زمین لرزه های وقوع یافته در ایران دارای تمایز عمده ای نسبت به اینگونه حوادث در سایر کشورهای جهان هستند ، البته منظور من از تمایز به نوع وقوع زمین لرزه یا زمان یا شدت آن نیست بلکه منظور به نتایجی است که از این حوادث در ایران حاصل می شود . که قصد ما از این نگارش تاکید بر این مساله است.

همانطور که مستحضرید اصولا نتایج می توانند مثبت یا منفی باشند و قرار دهی آثار نتیجه در هر یک این دو دسته امری است که بر عهده مخاطب می باشد ، اما اگر بخواهیم بدون اعلام مثبت یا منفی بودن تنها به بیان وضعیت بپردازیم باید بیان کنیم که در هنگام زلزله ها در ایران باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که میزان شدت زلزله با میزان تعداد حادثه دیدگان در دیگر کشور اصلا قابل تطابق نیست . یعنی ما نباید انتظار داشته باشیم که در این کشور زلزله با شدت 6 ریشتر وقوع یابد و تعداد حادثه دیدگان آن مساوی با همان شدت زمین لرزه وقوع یافته در کشور دیگر باشد . ما اصولا باید تعداد را چند برابر بنمایم . به واقع علت این وضعیت چیست ؟

یعنی اگر از شما بپرسند که به چه علت تعداد حادثه دیدگان ناشی از زمین لرزه در ایران بیش از کشورهای دیگر است شما برای پاسخ داده به این سئوال کدامیک از پاسخ های زیر را می پسندید :

اول- ما دارای جمعیت زیادی هستیم و طبعیتا حادثه دیدگان ما بیشتر خواهد بود .

دوم - نوع زمین لرزه در ایران طوری است که اصولا در مناطق دارای تراکم جمعیت رخ می دهد و در نتیجه جمعیت زیادی دچار حادثه می شوند .

سوم - ایرانیان در مجموع ملتی احساسی هستند که مهمترین عامل مرگ آنان در هنگام وقوع زلزله وقوع عوامل مستقیم موثر در سلب حیاتشان( مانند ریزش آوار و به طور مثال شکستگی گردن ) نبوده بلکه بیشتر به دلایل چون وحشت هنگام زلزله دچار ایست قلبی می شوند . !

چهارم - پس از وقوع زلزله عدی زیادی از بازماندگان به دلیل مشکلات عاطفی و روانی ناشی از غم فراغ فوت می کنند .!

پنجم- مناطق حادثه دیده دارای وضعیتی هستند که بلقوه پتانسیل تخریب وسیع را دارا هستند در نتیجه در هنگام زمین لرزه های کم شدت به سرعت تخریب می شوند .

ششم- نه تنها یکی از عوامل تشدید مرگ میر وجود وضعیت خطر بلقوه برای افزایش شدت حادثه است ، بلکه وقایع پس از حادثه نیز بر افزایش این آمار تاثیر گذارند .

هفتم- به هیچ عنوان میزان تلفات حوادث طبیعی مانند زمین لرزه در ایران زیاد نبوده ؛ و افرادی که سعی در بیان این موضوع را در جامعه دارند همگی از ایادی غرب و استکبار هستند که با دریافت مبالغی از آن سوی مرزها به ترویج سیاه نمایی در جامعه می پردازند .

شما را نمی دانم ولی بنده پاسخ شماره ششم را انتخاب می کردم ، زیرا به نظر کاملتر پاسخ می آید . در نتیجه باید توجه داشت که در بسیاری از زلزله های که در ایران رخ داده عوامل جانبی بیشتر از خود حادثه توانسته اند به عمیقتر شدن فاجعه کمک کنند . این موضوعی که کمتر کسی در جامعه می تواند آنرا کتمان کند .

بخاطر دارم هنگامی که برای نگارش مقاله ای به  سایت سازمان صلیب سرخ جهانی یا به عبارت دیگر هلال احمر رجوع نموده بودم در میان مقالات مقاله ای را یافتم که با مطالعه آن دریافتم می توان در ایران با ایجاد شیوه مناسب مدیرتی از بسیاری از تلفات بعدی جلوگیری کرد .  نوسینده مذبور برای نمونه به زلزله رودبار اشاره داشته بود . به وضعیتی که در آن با سپری شدن 3 روز از فاجعه مسئولین نتوانسته بودند در خارج ساختن  افراد زیر آوار به توفیق نائل شوند و جالب تر اینکه در طی این سه روز هیچ گونه کمک از کشورهای دیگر را نیز قبول نمی نموند و پس از آن به نهادهای بین المللی داوطلب اجازه فعالیت را دادند . که چرایی این موضوع سئوالی است که تا کنون بنده هنوز نتوانستم جوابی برای آن بیابم . در نتیجه شدت عمل در همان اوایل حادثه بسیار اهمیت دارد که حتما بایستی به آن توجه داشت . اما این شدت عمل تنها نیازمند به حجم وسیع امکانات و سرعت وارد شدن به قضیه ندارد بلکه ضروری است سیستم یا نظامی به هدایت این جریان بپردازند . عدم وجود نظام یا سیستم مشخص نیز مساله بود که در زلزله بم خود نمایی کرد . حجم وسیع نیرو اما بدون جهت دهی خاص که بعضا نمی توانند از تمام ظرفیت خود استفاده بنمایند. شایان ذکر است که طی همایشی که در دانشگاه تهران به همت دفتر هماهنگی ملل متحد در بلایای طبیعی ( اوچا ) پیرامون زلزله بم و درسهایی آن برگزار شده بود ، باز بر لزوم مدیریت یک پارچه و آمادگی لازم برای مقابله با اینگونه حوادث تاکید گشت و آنرا عاملی بیان گشت که می توانست از تعداد قربانیان را کاهش دهد. نقاط ضعف مطروحه در فوق قضیه وقتی جالب می گردد که در همین حادثه فعلی نیز باز همین مشکل یعنی تاخیر در ورود به قضیه به همراه عدم امکانات کافی و عدم مدیریت صحیح و یکپارچه خود نمایی می کند .

-----

به صور کلی نباید بحث مدیریت  تنها به پس از حادثه هدایت کنیم ، بلکه باید سیستم را برای مدیریت خلق کنیم  که قبل از حادثه با ایجاد زمینه های مناسب قادر باشد تا حد امکان از شدت حادثه بکاهد . این موارد را می توان به طور کلی در استحکام بناها ، ایجاد کانون های مشخص درگیر شوند در هنگام حادثه ، و آموزش لازم به افراد توصیف نمود که متاسفانه در این زمینه عملکرد قابل توجهی به نظر نمی رسد . در نتیجه بایستی باید به طور عمیقتر به این مسائله نگریست ، طبیعتا اولین نگاه به سمت متخصصین و ناظرین حاکمیتی می رود و سعی  می گردد به آنها توصیه های برای اجرای دقیق وظایفان داده شود ، اما آیا تنها با این حرکت انتظار استمرا این ضعف را نباید داشته باشیم . اینجاست که بحث حرکت های فردی ما آغاز می شود . که البته ما در این زمینه ید طولایی داشته و داریم و اگر کسی به این قضیه باور ندارد کافی تنها به فعالیت ایرانیان در این ایام توجه داشته باشد . حرکتی که شاید نشانگر عواطف انسانی در میان هم وطنان می باشد . اما به راستی با وجود این تمایل به کمک به یکدیگر در هنگام پس از وقوع حوادث ، آیا نمی توان زمینه هایی برای کمک در قبل از وقوع این حوادث یافت .

-----

نکته ای که در خاتمه قصد اشاره بدان را دارم مساله نوع پوشش خبری این حادثه در رسانه های داخلی است که بطرز توجیه ناپذیری حکایت از نادیده گرفتن مسائل روز کشور را دارد ، هر چند که در این رابطه بنده نمی توانم قضاوتی عادلانه داشته باشم زیرا دیر زمانی است که بنده  به این رسانه ها رجوع نمی نمایم و نتیجه گیری فوق در رابطه با این قسمت را تنها بر اساس اخبار سایت های داخلی و واکنش آنها به رفتار این به اصلاح رسانه ها نگاشتم . در هر صورت تجزیه و تحلیل این قسمت را به آن دسته از مخاطبین وامی گذارم که از این قبیل رسانه ها استفاده می کنند زیرا آنان شایسته قضاوت در رابطه با این بخش هستند .

 

امیدوارم که وقوع حوادث برایمان بجای عذاب آور بودن ، درس عبرتی باشد زیرا تا شقایق هست زندگی باید کرد .....


 


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: